Nooit Geweten

Nooit Geweten brengt verhalen uit de schatkamer van Wikipedia. Mooie verhalen, maar wel altijd met voetnoten en literatuurverwijzingen in de show-notes. Nooit Geweten is een hommage aan Wikipedia.

#85 Emoji

Emoji zijn de body language van het internet. Best vreemd dat de inhoud daarvan bepaald wordt door e

Duurt: 00:20:33

#84 Project Habakkuk

Oorlog geeft de ruimte aan originele ideeën. Bijvoorbeeld aan het bouwen van enorme vliegdekschepen

Duurt: 00:17:41

De whisky oorlog

Sorry, geen volledige aflevering dit keer. Maar wel een kort leuk verhaal. Over oorlog. Maar dan vri

Duurt: 00:07:02

#83 Het Latrine-incident van Erfurt

Van alle afschuwelijke dodelijke ongelukken is het latrine-incident van Erfurt misschien wel het ons

Duurt: 00:19:01

#82 Lopen over het plafond

Een raadsel uit de afdeling: Hoe flikken die dieren dat toch? Lopen op het plafond, vliegen, spinnen

Duurt: 00:16:30

#81 Amazing Grace

Amazing Grace, het is een religieus gezang dat voor Amerikanen een diepe betekenis heeft. Maar waar

Duurt: 00:18:02

#80 Tellen op je vingers

We hebben tien vingers, tweemaal vijf. Dat heeft best veel invloed op ons telsysteem en daarmee op o

Duurt: 00:13:37

#79 Jan Baert en het Carnaval van Duinkerke

Jan Baert was een echte Nederlandse zeeheld waarvan Nederlanders over het algemeen nog nooit hebben

Duurt: 00:18:46

#78 Kerstaflevering: Operation Leg

Een kerstaflevering over heldendom. En alvast een gelukkig nieuwjaar. De fotopuzzel voor de volgend

Duurt: 00:17:07

#77 Tuberculose

Nog niet zo heel lang geleden was iedereen doodsbang voor TBC. Er waren allerlei behandelingen, maar

Duurt: 00:20:08

#76 Het Soemerische Probleem

De Soemeriërs waren het eerste volk dat het schrift uitvond. Maar wie ze waren en waar ze vandaan kw

Duurt: 00:19:37

#75 Getijdenvergrendeling

Een bijzondere eigenschap van de maan is dat ze altijd met dezelfde kant naar ons toegekeerd is. We

Duurt: 00:12:25

#74 Opmerkelijke belastingen

Belastingen: niet speciaal leuk, maar ook onafwendbaar. In deze aflevering een aantal opmerkelijke v

Duurt: 00:15:33

#73 The Mad Gasser of Mattoon

Stemmen, stemmen, stemmen: https://podcastawards.nl/stemmen/ In 1944 werd een slaperig Amerikaans d

Duurt: 00:14:51

#72 Lydia Litvyak en Amelia Earhart

Deze twee opmerkelijke, avontuurlijke vrouwen met zo veel parallellen in hun levens; ze zijn de 20e

Duurt: 00:17:49

#71 De gevorkte Jemenitische Rial

Over de burgeroorlog in Jemen zijn veel verdrietige verhalen te vertellen. Dit is lang niet het ergs

Duurt: 00:12:50

#70 Asteroïden, Meteoren, Meteorieten

In 1908 vond er een enorme ramp plaats, gelukkig op een plek waar bijna niemand woont. De Toengoeska

Duurt: 00:18:16

#69 Royal Oak

Als het op het koesteren van merkwaardige tradities aankomt, dan staat Engeland op eenzame hoogte. W

Duurt: 00:19:09

#68 De Bibliotheek van Babel

Een kort verhaal van de schrijver-bibliothecaris-filosoof Jorge Luis Borges is het startpunt van dit

Duurt: 00:17:32

#67 Het Nika-oproer

Justinianus regeerde 38 jaar lang als keizer over het Oost-Romeinse Rijk. Toch was die carrière bijn

Duurt: 00:16:57

#66 Schokbeton

De Noordoostpolder staat vol met een bepaald type boerenschuur: de Schokbetonschuur. Een Nederlands

Duurt: 00:14:50

#65 De gebroeders Collyer

Ruim 70 jaar geleden ontruimde de politie de woning van twee broers. Ze hadden het pand zo vol weten

Duurt: 00:14:16

#64 Corrupted Blood Incident

In World of Warcraft, de populairste MMORPG aller tijden, gebeurde in 2005 iets bijzonders: er brak

Duurt: 00:15:14

#63 Hans en Parkie

In Apeldoorn, vlak naast Paleis Het Loo, staat een schuur met een opvallend hoge schuurdeur, genaamd

Duurt: 00:13:25

#62 Alfred Wegener

Een tragische dood op het eeuwige ijs van Groenland voorkwam dat Alfred Wegener zijn wetenschappelij

Duurt: 00:15:05

#61 Winterslaap

De winter overslaan, zoals een hamster dat doet. Zouden wij dat ook kunnen? En zou je dat moeten wil

Duurt: 00:13:29

Mini: het schilderij uit Stuart Little

Een opmerkelijk verhaal over een decorstuk in een Hollywood film. De fotopuzzel voor de volgende af

Duurt: 00:04:43

Proloog: Inspiratie-podcasts

Seizoen 6 komt er eindelijk aan. Maar het duurt nog een paar weken, dus hier een paar tips voor podc

Duurt: 00:11:25

Bonus: Kerst 2022 - Frost Fairs

Toch nog een extra aflevering voor seizoen 5: de bonus kerst-aflevering. Over het idee van een Witte

Duurt: 00:11:58

#60 Zeeroverdemocratie

Zeerovers waren geen lieverdjes. Om 80 beroepscriminelen goed te laten samenwerken op zo'n schip, da

Duurt: 00:15:48

#59 Micromort

Wat is het toch moeilijk om gevaren in het leven af te wegen en in perspectief te zien. Is parachute

Duurt: 00:19:31

#58 Joseph Bologne Chevalier de St. George

Een opmerkelijk levensverhaal uit de 18e eeuw. Joseph Bologne was één van de beste schermers van zij

Duurt: 00:18:59

#57 Tijdsvereffening

Waarom is de kortste dag (21 december) NIET de dag dat de zon het laatst opkomt en NIET de dag dat h

Duurt: 00:13:38

#56 Zonnebrand

Het bruin kleuren van de huid door de zon, iedereen kent het. "Een gezond kleurtje". Maar hoe werkt

Duurt: 00:16:49

#55 Das Phantom von Heilbronn

De Vrouw Zonder Gezicht en das Phantom von Heilbronn waren twee bijnamen van een misdadiger en serie

Duurt: 00:12:46

#54 The Bone Wars

Een beetje concurrentie is goed voor de wetenschap, dat spoort onderzoekers aan tot grotere ontdekki

Duurt: 00:18:11

#53 Monopoly

Het is misschien wel het meest verkochte bordspel aller tijden: Monopoly. Hoe je het wint en waarom

Duurt: 00:13:37

#52 Nucleaire semiotiek en het nucleaire priesterdom

Hoe waarschuw je mensen in de toekomst voor een opslag met radioactief afval? Niet de mensen over 10

Duurt: 00:16:18

#51 Chimera's

Genetica is een veel rommeliger gebeuren dan we leren in de biologieles. De sommetjes die we leren m

Duurt: 00:14:47

#50 De wet van ...

Een verhaal over drie empirische wetten, de Wet van Zipf, de wet van Benford en de Wet van Stigler,

Duurt: 00:14:50

#49 Atlantropa

Over het megalomane plan van Hermann Sörgel om Europa en Afrika ter verbinden en en passant het voed

Duurt: 00:15:02

Mini: Thee, een wanderwort

Het laatste zoethoudertje. Over de woorden die over de hele wereld voor Thee worden gebruikt. Verras

Duurt: 00:06:36

Mini: Reimerswaal

Een zoethoudertje. Over de verdronken Zeeuwse stad Reimerswaal. Leeslijst: https://nl.wikipedia.or

Duurt: 00:06:41

Mini: Barbertje moet hangen

Een zoethoudertje. Over de uitdrukking "Barbertje moet hangen" Leeslijst: https://nl.wikipedia.org

Duurt: 00:07:10

#48 De stemming van Pythagoras

Over het stemmen van snaar-instrumenten. Waarom heeft een piano eigenlijk twaalf toetsen in elke oct

Duurt: 00:17:49

#47 Demon Core

Over radio-activiteit. Hoe gevaarlijk is dat nou? Er zijn ook wel mensen overleden aan het doen van

Duurt: 00:17:46

#46 Léon Theremin

Het allereerste electronische muziekinstrument was de theremin, uitgevonden door Léon Theremin. Maar

Duurt: 00:15:17

#45 De Fiat Panda van A-ha

Noorwegen is met grote afstand de koploper in het rijden in elektrische auto's. Vreemd genoeg is er

Duurt: 00:15:33

#44 De uitvinding van de postzegel

De uitvinding van de postzegel was onderdeel van een revolutie in de organisatie van het Britse post

Duurt: 00:14:28

#43 Onkel Wackelflügel

Een hartverwarmende Kerstaflevering. Hoe Onkel Wackelflügel tijdens de Berlijnse Blokkade de kindere

Duurt: 00:13:29

#42 De Grote Liftstaking

In 1945 legden de liftbedienden met een grote staking het hele werkende leven op Manhattan plat. En

Duurt: 00:14:40

#41 Vermomd als eiland

De Nederlandse Marine heeft in de Tweede Wereldoorlog niet veel heldendaden weten te verrichten. Toc

Duurt: 00:14:41

#40 Astroturfing in de 19e eeuw

Trolling en astroturfing lijken de hinderlijke bijverschijnselen van de informatiemaatschappij. De k

Duurt: 00:12:06

#39 Het Peter Principe

Het favoriete verhaal voor bij de borrel, de ultieme verklaring voor die waardeloze manager van je:

Duurt: 00:14:32

#38 Winnen van het casino

Trap NIET in alle reclame op dit moment voor online casino's. Online roulette is de ongezelligste ma

Duurt: 00:16:46

#37 De gespleten kerfstok

Ver voor de invoering van papiergeld gebruikte Europa een andere, vergelijkbare, financiële technol

Duurt: 00:14:04

Trailer voor seizoen 4

Er komt weer een heel nieuw seizoen aan. Hier een tipje van de sluier en de nieuwe foto-puzzel. Het

Duurt: 00:01:55

#36 De Olympische Kunst Competitie

In het Olympisch stadion in Amsterdam werden veel medailles gewonnen, maar de architect van het sta

Duurt: 00:16:51

#35 Het broertje van Alexander

Alexander de Grote veroverde op jonge leeftijd een wereldrijk. Hij was een veroveraar zoals de werel

Duurt: 00:18:28

#34 Chronostasis

Als je plotseling opkijkt van je werk naar een klok met een tikkende secondewijzer, dan lijkt het we

Duurt: 00:13:23

#33 Een kernoorlog door botte pech

Geen opwekkend verhaal, maar wel belangrijk: de grootste kans op een verwoestende kernoorlog in de 2

Duurt: 00:18:20

#32 De vleermuisbom

In de strijd met de Japanners probeerden de Amerikanen uit alle macht om aan een geheim wapen te kom

Duurt: 00:13:19

#31 Public Key Cryptografie

Inmiddels gemeengoed, maar in de jaren 70 was asymmetrische encryptie ofwel public key cryptografie

Duurt: 00:17:08

#30 Leo Baekeland

Hoe een Gentse jongen van eenvoudige komaf, maar met een talent voor techniek en barstend van de ond

Duurt: 00:15:41

#29 Internetfenomeen Joyce Hatto

Aan het begin van de 21e eeuw werd op internet, in een discussiegroep over klassieke muziek, een kla

Duurt: 00:15:50

#28 Het domesticatiesyndroom

Waarom hebben zo veel van onze huis- en boerderijdieren toch vergelijkbare kenmerken, zoals kleinere

Duurt: 00:13:50

#27 De Craigslist bankrover

Een wat luchtiger onderwerp vandaag: een slimme bankroof met gebruikmaking van een hele groep medepl

Duurt: 00:13:50

#26 De ijshandel

Voordat we koeling op elektriciteit hadden, bestond er een wereldwijde handel in blokken ijs. De hel

Duurt: 00:16:21

#25 Een chromosoom meer of minder

Een patient met het Syndroom van Down heeft een chromosoom teveel. Maar er zijn ook mensen (of eigen

Duurt: 00:13:58

Trailer voor seizoen 3

Er komt weer een heel nieuw seizoen aan. Hier een tipje van de sluier en iets nieuws: de Wikipedia f

Duurt: 00:03:25

#24 De Tweede Slaap

Waarschijnlijk is het natuurlijke slaappatroon van de mens niet "8 uur aan een stuk", maar twee blok

Duurt: 00:11:34

#23 Wie rent sneller, mens of paard?

Op pure snelheid is de mens een loser. Bijna alle dieren sprinten sneller dan wij. Maar het duurverm

Duurt: 00:12:12

Bonus: Gekke Zhang Xu

De kalligrafen van de Tang dynastie waren rock 'n roll. Een mini-aflevering met een anecdote over de

Duurt: 00:09:33

#22 De RNA Tie Club vs. Marshall Nirenberg

Toen de structuur van DNA was bepaald door Watson en Crick, begon meteen de volgende race: het uitpu

Duurt: 00:16:15

#21 Het 27e amendement

Het laatste amendement op de Amerikaanse grondwet werd pas 202 jaar na het indienen aangenomen. Door

Duurt: 00:14:55

#20 De diamanten halsketting affaire

Door een affaire met veel list en bedrog kwam Marie-Antoinette onterecht bekend te staan als het gat

Duurt: 00:12:55

#19 Het Paleoceen-Eoceen Thermaal Maximum

Het Paleoceen-Eoceen Thermaal Maximum (of PETM) is de enige keer in de geologische geschiedenis dat

Duurt: 00:15:55

#18 Steen-papier-schaar

Het bekende spelletje Steen-papier-schaar wordt tegenwoordig overal ter wereld gespeeld. Het komt oo

Duurt: 00:13:39

#17 Neusgaten

Waarom hebben we eigenlijk twee neusgaten? En waarom is het zo dat je, als je een beetje verkouden b

Duurt: 00:12:05

#16 Guillaume Amontons

Een dove Franse wetenschapper die rond 1700 baanbrekend werk deed en als eerste bepaalde wat het abs

Duurt: 00:13:01

#15 Het mysterie Kaspar Hauser

Een mysterieuze jongeman verschijnt uit het niets in het Nürnberg van 1828. Was het een wolvenkind?

Duurt: 00:16:17

#14 De pornocratie

De 10e eeuw is een periode waarover we bijna nooit horen of leren. Palermo was de derde stad van Eur

Duurt: 00:14:13

#13 Arrows onmogelijkheidstheorema

Over hoe een jonge promovendus tot zijn eigen verbazing een wiskundig bewijs vond dat eerlijke verki

Duurt: 00:12:56

Trailer voor seizoen 2

Er komt een nieuw seizoen van Nooit Geweten aan. Met nieuwe verhalen die je kan vinden in Wikipedia.

Duurt: 00:02:31

Bonus: Het maken van een podcast

Een aflevering over het maken van deze podcast. Een beetje zelfbevlekking, dus als je daar problemen

Duurt: 00:13:15

Bonus: De makers achter Wikipedia

Een extraatje. Hoe werkt die wereld van Wikipedia. Ik stelde een aantal vragen aan de harde kern van

Duurt: 00:15:13

#12 De optische telegraaf - een verhaal over latency

Een enorme stap in de technologie om berichten te versturen was de optische telegraaf. Een merkwaard

Duurt: 00:14:24

#11 Hoe Crassus zo rijk werd

De allerrijkste Romein was Marcus Licinius Crassus. Hij bezat half Rome. Hoe was hij zo rijk geworde

Duurt: 00:14:31

#10 De ultieme kalender

Als je denkt dat het opdelen van de dag in 24 uur van 60 minuten een ongelukkige keuze is, dan is d

Duurt: 00:12:47

#9 Melkwit

Een koel glas pastis op een zonnig Zuid-Frans terras. Kan iets meer voelen als vakantie? En dan dat

Duurt: 00:11:04

Bonus: Babylonische astronomie

Nog een paar leuke weetjes die overbleven. Leeslijst: - https://en.wikipedia.org/wiki/Enlil-bani -

Duurt: 00:07:09

#8 Babylonische astronomie

De oude Babyloniërs hadden een geavanceerde wiskunde en astronomie. Ze konden zelfs maansverduisteri

Duurt: 00:16:24

#7 Het vierlandenpunt

Drielandenpunten, daarvan zijn er honderden. Niets bijzonders. Maar bestaan er ook vierlandenpunten?

Duurt: 00:10:08

#6 Dieren die mieren eten

Over de overeenkomsten en verschillen tussen Miereneters en Aardvarks. En hoe dat zo gekomen is. En

Duurt: 00:12:41

#5 De revolutionaire decimale tijd

De decimalisering maakte een eind aan de onderverdeling van guldens in 20 stuivers van elk 8 duiten.

Duurt: 00:12:08

#4 De co-prinsen van Andorra

Waarom heeft dwergstaat Andorra twee staatshoofden? En waarom komen die staatshoofden bijna nooit in

Duurt: 00:09:43

#3 De posthume moordenaar van Orkney

Het bijzondere moordverhaal van Sigurd, de eerste Jarl van Orkney. Een bizar verhaal over vikingen e

Duurt: 00:09:06

#2 Artemisia Gentileschi

Het opmerkelijke leven en werk van deze vrouwelijke topschilder uit de 17e eeuw. Haar verkrachting o

Duurt: 00:12:10

#1 Kwik vertragingslijn geheugen

Het geheugen van de eerste computers was heel klein en gebruikte de raarste technieken. Bijvoorbeeld

Duurt: 00:14:01